Assekruutske!

Carnaval begon in de 80-er jaren 't onderwijs binnen te dringen. De kin- deren kwamen op de vrijdag voor de carnaval verkleed naar school. De cowboy en piraat waren toen in. De kinderen, samen met de juffen en de meesters. liepen om half twee 'n bescheiden rondje door 't dorp. Daarna werd de carnavalsmiddag in de klas voortgezet, 'n gemeenschapsruimte was er toen nog niet. De kinderen zaten dan verkleed te tekenen of te schaken. Om half vier gingen ze weer naar huis, nadat ze de mededeling van de meester of juf goed in hun oren hadden geknoopt: "Woensdag begint de school weer en vergeet niet om 'n assekruutske te gaan halen!"
De Noordervaart. .
.
Woe gaon wae haer? vroeg m'n schoonmoeder voor de 50-ste keer aan Hennie. Hennie antwoordde ook voor de 50-ste keer: We gaan naar Mia en Jac, die zijn vandaag 50 jaar getrouwd. Ze vieren dat feest in 'n kantine langs de Noordervaart. Buiten was 't honderweer, 't regende, sneeuwde en de wind was ijskoud, echt geen weer voor 'n gouden bruiloft. Wae zulle mer gaon? zei Hennie, 't waer weurdj toch neet baeter! Woe gaon we ... begon schoonmama weer. Ik legde haar uit dat we langs de Noordervaart zouden rijden waar ze vroeger gewoond had. Woorom gaon wae dao haer? vroeg schoenmoeder aarzelend.
Jac en Mia wisten ondertussen niet wat hun boven 't hoofd hing. Ze waren geblinddoekt onderweg naar 'n lokatie langs 't kanaal. Hun kinderen, Peter, Marion en Leon hadden de families Verkoijen en Steuten uitgenodigd op deze bijzondere dag.
Even over drieën, wij waren al in de kantine, kwamen de feestelingen aanlopen. Ze werden door hun kinderen ondersteund bij 't lopen, ze waren geblinddoekt. Binnen in de warme kantine deden ze hun blinddoeken af en de genodigden barstten met z'n allen uit in 'n Lang zullen ze leven! Je kon zien dat Jac en Mia 't er moeilijk mee hadden. Waem zeen det? vroeg schoonma aan Hennie. Det zeen Jac en Mia, die zeen vandaag 50 jaor getrouwdj!! Toos en Twan waren in de tussentijd bij ons aan de tafel komen zitten. Twan heeft zolang ik hem ken 'n stem waar je U tegen zegt, dat kwam voor mij goed uit; ik kon praten met iemand die ik kon verstaan. Normaal versta ik niks in grote gezelschappen.
Na de koffie met vlaai, die schoonmoeder vergezelde met de vraag: Woorom kriege wae vlaai? nam Marion 't woord. Ze begon met: 50 Jaar geleden trouwden Pap en Mam. Ze gingen bij Opoe wonen die langs de Noordervaart 'n huis had. Tijdens haar voordracht werd 't ook binnen in de kantine vochtig, Zelfs Jac had tranen in zijn ogen. Marion had haar voordracht verdeeld In Leef en Leid. Leef was de geboorte van de kinderen en later kleinkinderen en 't Leid deed echt pijn. Pap, de man van schoonmoeder en haar zoon Bart overleden veel te jong, Jac verloor zijn broers Harrie, Louis en Tjeu. Schoonmoeder vroeg tijdens de voordracht: Woe zeen wae hie? Langs de Noordervaart! antwoordde Hennie.
't Werd 6 uur en werd donker in de kantine. Moeder werd onrustig! Ik zag 't aan haar ogen. Waat is er Mam? vroeg ik. Wie koom ich sjtraks toeës? Eerst zouden we nog wat eten en dan gingen ... Ich hub geine honger, ich hub vanmiddig good gegaete!
Om 7 uur was ze weer thuis. Hennie vroeg: Enne wie vond ze 't fieëst? Zeen wae nao 'n fieëst gewaest?? Hennie, meukse mich ein botterham mit kieës, ich hub honger.
Noordervaart, Noordervaart!! Dat woord bleef de hele avond in m'n hoofd rondgonzen. De opa en oma van Hennie woonden eind 19de eeuw aan de Noordervaart. Hun dochter Maria ging in de 20-er jaren vrieje met Harrie Verkoijen, de vader van Hennie. Waar woon je vroeg Harrie aan Maria. Langs de Noordervaart, antwoordde Maria. In 1958 ontmoette ik Hennie. Dat was op 'n danscursus in Heytse. Na 'n paar weken werd ik uitgenodigd om Hennie thuis op te zoeken. Op de vraag waar ze woonde, zei Hennie: Als in 't Inj aankomt, ga je honderd meter voor de Noordervaart rechtsaf, dat is de Kruisstraat en daar vind je 'n slagerswinkel. Mia en Jac gingen in 1959 bij de oma van Mia inwonen, ook dat was langs de Noordervaart. In de 70-er 80-er jaren han oma 'n caravan en die stond .... langs de Noordervaart bij de familie Zegveld. Jac, 'n voetbalfan heeft tot z'n 60-ste gekeept bij de Kruisheren. Ze hadden 'n eigen voebalveld dat door de voetballers zelf werd onderhouden en dat terrein lag ... langs de Noordervaart! Gisteren waren Mia en Jac 50 jaar getrouwd. Hennie en ik gingen moeder ophalen. Na 50 keer vragen waar we naar toe gingen, vroeg ze: Woe waerd die broeloftj gehaoje? .... Langs de Noordervaart, mam!!!

Uit de krant:
Ons advies is ons advies. Daar wordt niet mee gemarchandeerd, klinkt het streng uit de mond van de directeur van de Theresiaschool. Als de ouders het niet met het schooladvies eens zijn, kunnen zij dat aangeven bij de vervolgschool in het voortgezet onderwijs.
Maar bij ons valt niets te halen, vult de leerkracht van groep 8 aan.De twee heren bezigen krachtige taal, maar de meeste ouders van de Theresiaschool die deze week op gesprek komen, zullen niet echt opkijken van het schooladvies dat zij voor hun kind uit groep 8 krijgen. Al in oktober kregen zij een voorlopig advies en vorige maand kwam het advies al op papier mee naar huis. Terwijl de leerlingen zwoegen op de Citotoets, komen zij nog even luisteren naar de meester. Die laat de Citotoets daarin geen rol spelen. Dat doen we al zeker dertig jaar niet, we laten ons niet afleiden door de Citotoets. Het schooladvies is gebaseerd op eigen bevindingen. Daarvoor heeft de leerkracht van groep 8 contact met de leerkracht van groep 7, de directeur en de intern begeleider. Het leerlingvolgsysteem van de achtjarige schoolloopbaan en de entreetoets uit groep 7 worden er dan nog eens bij gepakt.

.
En zo moet 't, zegt 'n oude oudmeester uit Neer.
Onze manier van werken was bijna hetzelfde. Interne begeleiders bestonden nog niet. Je was zelf interne begeleider. Is de schoolkeuze van je school te vertrouwen door 't vervolgonderwijs, dan doen zich weinig problemen voor. Ik herinner me de jaarlijkse bijeenkomst met de heer Theunissen van de St. Ursula uit Horn. Hij informeerde naar de nieuwe leerlingen en hij vertelde ons hoe onze oud-leerlingen functioneerden op zijn school. Problemen werden besproken en naar oplossingen gezocht. Maar ja, je moet soms wat veranderen. Dus veranderden we mee met de anderen. Ik stapte met grote tegenzin over op CITO. Theunissen kwam nog jaren op bezoek en ons schooladvies bleef voor hem 't belangrijkste gegeven en met 'n beetje meer lef op onze school was 't ook zo gebleven!
Biej ein jaorliks bezeuk... .
.

... zoote wae mit oos driëe in de lierarekamer, Tjeu, nog eine Tjeu en ich. 't Ging euver de nuuj lierlinge veur de sjoëel van dae ieërste Tjeu. Ich kos um neet good zeen zitte, net of 't mistig waas! In dae tiëed roukdje bienao ederein en wae driëe roukdje as de ketteleppers. De asbak waas hartstikke vol met stumpkes, Roxy-stumpkes van Tjeu en Cabalero-stumkes van mich. Noa 'n eurke vergadere zaet oze eige Tjeu: 't Weurdj tieëd om te sjtoppe, want ich hub sjtraks nog ein vergadering. Prima, zag daen angere Tjeu: Mer ich haaj gaer miene aansjaeker truk, dae ich van mein kinjer bie oos zilvere broeloft hub gekraege! En jaowaal, ich haai 'm in de tes! 'n Sjtom gewuundje van mich, zwaegelkes en aanstaekers verdwenen altieëd in mien tes!